Μεγάλη Απόδραση – Megali Apodrash
Στη μεταπολεμική Γερμανία, ο Hans φυλακίζεται επανειλημμένα επειδή είναι ομοφυλόφιλος. Η λαχτάρα του να ζήσει ελεύθερος αποδεικνύεται όνειρο απατηλό όταν κρίνεται ένοχος για παραβίαση της παραγράφου 175 του γερμανικού Ποινικού Κώδικα. Μόνη σταθερά στη ζωή του αποτελεί πια ο επί μακρόν συγκρατούμενός του, ο Viktor, που έχει καταδικαστεί για φόνο. Η απέχθεια που νιώθει ο ένας για τον άλλον σταδιακά μετατρέπεται σε αγάπη.
Πρόκειται για τη δεύτερη ταινία μεγάλου μήκους του Αυστριακού σκηνοθέτη Sebastian Meise, η οποία έκανε πρεμιέρα στην ενότητα Un Certain Regard του Φεστιβάλ των Καννών όπου και κέρδισε το βραβείο της Επιτροπής του Φεστιβάλ (Prix du Jury). Έκτοτε κερδίζει το ένα βραβείο μετά το άλλο στα διεθνή φεστιβάλ.
Ο Franz Rogowski είναι ένας από τους πλέον ταλαντούχους νέους ηθοποιούς της εποχής μας. Με κάθε νέο ρόλο του, εμπλουτίζει την υποκριτική του τέχνη με νέες πτυχές, ξεχωριστές και διακριτικές, σαν χημικά στοιχεία που δεν έχουν ακόμη ταξινομηθεί και ονομαστεί. Έχει υποδυθεί τον επικίνδυνο τύπο (στην ταινία Victoria), τον τραγικό και ρομαντικό ήρωα (στην ταινία Transit) και τώρα, στο Μεγάλη Απόδραση (Megali Apodrash), έναν χαρακτήρα με χρυσή καρδιά.
Ο χαρακτήρας που υποδύεται ο Rogowski στην ταινία, ο Hans Hoffmann, είναι η επιτομή της διάσημης φράσης με την οποία ξεκινά Η Δίκη του Κάφκα: «χωρίς να έχει κάνει τίποτα κακό, ένα ωραίο πρωί συνελήφθη». Το «έγκλημα» στην περίπτωση του Hans είναι οι ομοφυλοφιλικές του σχέσεις.
Η ταινία συνδέει με άψογο τρόπο μια σειρά θεμάτων και αφηγημάτων. Εξετάζει σε βάθος τη μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας, τη ζωή των ομοφυλοφίλων πριν από την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας και τον τρόπο με τον οποίον η νεκρωτική επίδραση της φυλάκισης δημιουργεί μια φυλακή για το πνεύμα που καθιστά τη φυλακή για το σώμα σχεδόν περιττή. Δεν εμβαθύνει στο γιατί η Γερμανία συνέχισε να είναι εχθρική απέναντι στο διαφορετικό ακόμη και μετά την ήττα της στον πόλεμο αλλά, παραδόξως, η παράλειψη αυτή δεν ξενίζει τον θεατή. Ο Meise προσφέρει απλόχερα τις συνήθεις συγκινήσεις των «ταινιών φυλακής». Τις οικειοποιείται για να εξυπηρετήσει τους δικούς του σκοπούς. Βλέπουμε τους αναμενόμενους καβγάδες στο «προαύλιο», τις νύχτες στην απομόνωση, ενώ γίνεται νύξη και για μια πιθανή απόδραση. Η πραγματικότητα που περιγράφεται όμως δεν είναι μόνο ζοφερή· υπάρχουν χαλαρές στιγμές και —φυσικά— σεξ.
Η ταινία εκτυλίσσεται σε τρία αλληλένδετα χρονικά πλαίσια, το ένα απόρροια του άλλου σαν ρωσικές κούκλες, με συνδετικό κρίκο τον Hans που επιστρέφει ξανά και ξανά στην ίδια φυλακή υψίστης ασφάλειας καταδικασμένος για μια σειρά ομοφυλοφιλικών πράξεων. Το γεγονός ότι συλλαμβάνεται επ’ αυτοφώρω (δεν υπάρχει εδώ οργουελιανή αστυνομία σκέψης) επιβαρύνει τη θέση του. Ένα πρόσωπο που εμφανίζεται σε κάθε χρονική περίοδο —1945, 1957 και 1968 (το έτος πριν από την αποποινικοποίηση)— είναι ο Viktor, τον οποίον υποδύεται ο επίσης καταξιωμένος Αυστριακός ηθοποιός Georg Friedrich. Έχει καταδικαστεί σε ισόβια για φόνο και είναι, τουλάχιστον στην αρχή, φανατικός ομοφοβικός. Με την πάροδο του χρόνου η σχέση μεταξύ των δύο ανδρών θα εξελιχθεί —σχεδόν— σε ερωτικό δεσμό.
David Katz, Cineuropa
Η ταινία Μεγάλη Απόδραση (Megali Apodrash) είναι συμπαραγωγή Αυστρίας και Γερμανίας. Παραγωγοί της ταινίας είναι οι εταιρείες FreibeuterFilm (Αυστρία) και Rohfilm Productions (Γερμανία). Υπεύθυνη για τις πωλήσεις της ταινίας διεθνώς είναι η εταιρεία The Match Factory.